Chi cục Kiểm lâm vùng IV, với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn rộng lớn bao gồm các tỉnh Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ, đã có những đóng góp tích cực trong việc bảo vệ tài nguyên rừng. Đặc biệt, trong những năm qua, Chi cục đã tập trung nhiều về công tác dịch vụ môi trường rừng, góp phần nâng cao giá trị của rừng và cải thiện đời sống của người dân.
Dịch vụ môi trường rừng là một chủ đề quan trọng trong việc phát triển kinh tế, bảo tồn thiên nhiên và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân tại các vùng đất này. Bằng cách tận dụng và khai thác đúng cách dịch vụ môi trường từ rừng, chúng ta không chỉ bảo vệ hệ sinh thái mà còn tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho cộng đồng.
Dịch vụ môi trường rừng chính là những lợi ích mà con người nhận được từ hệ sinh thái rừng, bao gồm cả giá trị kinh tế và phi kinh tế. Tại Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ, rừng không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của khu vực.
Một trong những điểm nổi bật của dịch vụ môi trường rừng tại Tây Nguyên là khả năng cung cấp nước ngọt cho hàng triệu người dân. Các lưu vực sông lớn như sông Đồng Nai, sông Mê Kông đều có nguồn nước chính từ các khu rừng đầu nguồn. Ngoài ra, rừng còn giúp kiểm soát lũ lụt, xói mòn đất, và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, Dịch vụ môi trường rừng tại Duyên hải Nam Trung Bộ cũng đặc biệt quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học. Những khu rừng nhiệt đới tại đây là nơi cư trú của nhiều loài động thực vật quý hiếm và đang gặp nguy hiểm. Việc bảo tồn rừng không chỉ nhằm mục đích bảo vệ các loài động thực vật mà còn là bảo vệ văn hóa, truyền thống của các cộng đồng địa phương gắn bó với rừng.
Sự phát triển của dịch vụ môi trường rừng tại Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ không thể thiếu đi khía cạnh kinh tế. Nguồn thu từ dịch vụ này không chỉ là khoản tiền mà các doanh nghiệp phải trả để sử dụng tài nguyên rừng mà còn bao gồm các hình thức hỗ trợ, đầu tư từ Nhà nước và tổ chức quốc tế.
Việc phát triển các mô hình kinh tế bền vững từ rừng như du lịch sinh thái, sản xuất nông sản sạch, hoặc nuôi trồng thủy sản sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho cộng đồng. Điều này không chỉ làm tăng thu nhập cho người dân mà còn tạo ra một môi trường sống tốt hơn.
Tình hình dịch vụ môi trường rừng tại Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ đến tháng 11 năm 2024 đã có những bước tiến đáng kể. Sự quan tâm từ Chính phủ và các tổ chức liên quan đã thúc đẩy công tác quản lý và bảo vệ rừng, đồng thời tăng cường việc thu hút đầu tư cho lĩnh vực này.
Theo báo cáo, tổng số tiền thu DVMTR (dịch vụ môi trường rừng) đã đạt con số 1.262.702.423 nghìn đồng, Tăng 185.421.531 nghìn đồng (tăng 17,21%) so với cùng kỳ năm 2023. Trong tổng số tiền thu, Quỹ bảo vệ và phát triển rừng Trung ương điều phối 682.783.183 nghìn đồng, ghi nhận mức tăng 5,45%. Quỹ bảo vệ và phát triển rừng các địa phương cũng không kém phần quan trọng khi đóng góp 579.919.240 nghìn đồng, tăng 33,50% so với năm trước. Sự tăng trưởng này không chỉ phản ánh nỗ lực của các địa phương trong việc thúc đẩy các chương trình bảo vệ rừng, mà còn cho thấy sự quan tâm ngày càng cao của người dân đối với giá trị của rừng.
Tổng tiền chi trả cho chủ rừng cung ứng DVMTR đạt con số 876.869.592 nghìn đồng, tăng 6,28%, và diện tích rừng được chi trả lên tới 1.627.823 ha. Con số này chứng minh lợi ích trực tiếp mà cộng đồng và chủ rừng nhận được từ việc bảo vệ và phát triển rừng.
Trong bối cảnh hiện nay, việc thu hút vốn vào lĩnh vực dịch vụ môi trường rừng trở nên ngày càng quan trọng hơn bao giờ hết. Tổng số tiền thu dịch vụ môi trường rừng đạt 1.262.702.423 nghìn đồng con số này phản ánh không chỉ nỗ lực của các cơ quan chức năng mà còn là sự chung tay của cộng đồng và doanh nghiệp. Nó cho thấy rằng người dân và địa phương ngày càng nhận thức rõ hơn về giá trị của dịch vụ môi trường rừng.
Bên cạnh đó, số liệu này còn giúp cho việc hoạch định chính sách ở cấp độ địa phương và quốc gia. Khi có đủ dữ liệu, các nhà quản lý có thể đưa ra quyết định đúng đắn hơn trong việc phân bổ nguồn lực và phát triển các chương trình bảo vệ rừng hiệu quả hơn.
Có thể thấy rằng, việc xây dựng một cơ sở dữ liệu đầy đủ và chính xác về Dịch vụ môi trường rừng: phát triển bền vững tại Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ rất quan trọng không chỉ đối với hiện tại mà còn cho tương lai.
Dù đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng vẫn cần đối mặt với nhiều thách thức trong việc phát triển dịch vụ môi trường rừng. Những vấn đề như khai thác trái phép, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu đang làm suy giảm chất lượng và diện tích rừng. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và cộng đồng để bảo vệ và phát triển bền vững rừng.
Hơn nữa, việc nâng cao nhận thức của người dân về giá trị của rừng và dịch vụ môi trường rừng cũng là một yếu tố quan trọng. Đào tạo và hướng dẫn bà con địa phương tham gia vào các hoạt động bảo vệ rừng sẽ góp phần làm giảm tình trạng phá rừng.
Dịch vụ môi trường rừng: phát triển bền vững tại Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ đang từng bước khẳng định vai trò hết sức quan trọng của mình trong việc bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền vững. Qua những số liệu và phân tích, chúng ta thấy rằng không chỉ có sự tăng trưởng về kinh tế mà còn nhiều lợi ích môi trường đang được tạo ra. Sự chung tay của cả cộng đồng, sự hỗ trợ của chính phủ và các tổ chức quốc tế sẽ là yếu tố quyết định để dịch vụ môi trường rừng có thể phát triển vững bền trong tương lai.
Việc bảo vệ rừng không chỉ là trách nhiệm của một cá nhân hay tổ chức nào mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Hy vọng rằng với sự nỗ lực của tất cả mọi người, rừng sẽ tiếp tục được giữ gìn và phát triển, mang lại lợi ích cho thế hệ hiện tại và tương lai.
Nguồn: Nguyễn Phi Hùng, Kiểm lâm viên phòng Quản lý bảo vệ rừng – Chi cục Kiểm lâm vùng IV