Thực hiện Văn bản số số 232/KLV4-QLR ngày 02/10/2024 của Chi cục Kiểm lâm vùng IV về việc kiểm tra, hướng dẫn công tác theo dõi diễn biến rừng. Chi cục Kiểm lâm vùng IV đã thành lập đoàn công tác kiểm tra, hướng dẫn thực hiện công tác theo dõi diễn biến rừng tại tỉnh Kon Tum và Gia Lai từ ngày 14/10 đến ngày 19/10/2024.
Đoàn công tác đã kiểm tra, hướng dẫn công tác theo dõi diễn biến rừng tại Văn phòng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum
Hầu hết các tỉnh đã tập trung tham mưu cho Sở Nông nghiệp và PTNT báo cáo và trình UBND cấp tỉnh phê duyệt, công bố hiện trạng rừng năm 2023 theo quy định (Quyết định số 97/QĐ-UBND ngày 28/02/2024 và Quyết định số 61/QĐ-UBND ngày 27/02/2024); Tiếp tục tham mưu cơ quan cấp trên (Sở Nông nghiệp và UBND tỉnh), đồng thời chủ động ban hành các văn bản nhằm chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn chính quyền các cấp, các đơn vị Kiểm lâm trực thuộc và các đơn vị chủ rừng tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng, chấn chỉnh và tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc công tác theo dõi diễn biến rừng theo đúng quy định của pháp luật về lâm nghiệp. Ngoài việc tham mưu chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác theo dõi diễn biến rừng, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum và Gia Lai còn tham mưu cho Sở Nông nghiệp và PTNT, UBND tỉnh phối hợp với các Sở ngành, chính quyền cấp huyện thực hiện việc rà soát, điều chỉnh cơ cấu 3 loại rừng (dữ liệu công bố năm 2023) theo Quy hoạch tỉnh (Quyết định số 1756/QĐ-TTg ngày 31/12/2023 và Quyết định số 1750/QĐ-TTg ngày 30/12/2023), Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia (Quyết định số số 895/QĐ-TTg ngày 24/8/2024). Tham mưu triển khai thực hiện công tác Điều tra, kiểm kê rừng theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp và ý kiến chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và PTNT, Cục Kiểm lâm (đã ban hành Kế hoạch số 2278/KH-UBND ngày 28/6/2024 của UBND tỉnh Kon Tum và Quyết định số 320/QĐ-UBND ngày 16/7/2024 của UBND tỉnh Gia Lai); Xây dựng, lấy ý kiến góp ý, trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt Dự án Điều tra, kiểm kê rừng và dự toán kinh phí theo quy định của pháp luật làm cơ sở để thực hiện vào năm 2025.
Đoàn công tác làm việc với phòng QLBVR tại tỉnh Gia Lai trao đổi về công tác theo dõi diễn biến rừng
Qua quá trình kiểm tra, đánh giá đoàn công tác nhận thấy một số tồn tại ở địa phương như sau:
Tỉnh Kon Tum (10 tài khoản đơn vị cấp huyện) hiện vẫn đang sử dụng phần mềm FRMS 3.0.6 (phiên bản cũ) để cập nhật diễn biến rừng (2022, 2023 và đến thời điểm hiện tại), chưa đáp ứng yêu cầu của phần mềm FRMS 4.0 (phiên bản mới) dẫn đến không đồng bộ được dữ liệu, dữ liệu đã công bố năm 2023 có sự sai khác lớn so với dữ liệu đã được chuẩn hóa, tích hợp trên hệ thống trung tâm (FRMS 4.0).
Một số công chức tại Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum cũng như tại một số Hạt Kiểm cấp huyện trực thuộc mới được phân công phụ trách công tác theo dõi diễn biến rừng và vừa mới được tiếp cận với phần mềm FRMS (do công tác điều động, luân chuyển công chức theo quy định). Do đó công tác theo dõi, cập nhật diễn biến rừng trên địa bàn tỉnh chưa được thành thạo, chưa kịp thời.
Phần mềm FRMS vẫn còn một số hạn chế như: Lỗi không gian hình học chưa khắc phục được (đã khuyến cáo tạm dừng khắc phục, vì sau khi khắc phục dẫn đến thay đổi dữ liệu đầu kỳ); Chưa có các biểu cho các đơn vị chủ rừng; Bản đồ kết xuất từ phần mềm FRMS bị sai lệch so với bản đồ gốc tích hợp vào phần mềm khoảng 22,3 cm; Tại Gia Lai sai tên đơn vị hành chính cấp huyện (tên đúng “huyện Ia Pa”, tên sai trên phần mềm “huyện La Pa”); Không có biểu diễn biến rừng theo các nguyên nhân phân theo đơn vị hành chính nên khó biết được biến động diện tích rừng ở xã, huyện nào.
Về cơ sở dữ liệu hiện trạng rừng: Cơ sở dữ liệu hiện trạng rừng tại 02 địa phương vẫn còn có sự sai khác giữa hồ sơ quản lý và thực tế; Tiến độ rà soát, điều chỉnh cơ cấu 3 loại rừng (dữ liệu công bố năm 2023) theo Quy hoạch tỉnh (Quyết định số 1756/QĐ-TTg ngày 31/12/2023 và Quyết định số 1750/QĐ-TTg ngày 30/12/2023), Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia (Quyết định số số 895/QĐ-TTg ngày 24/8/2024) gắn với Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia và việc triển khai công tác Điều tra, kiểm kê rừng (xây dựng, phê duyệt dự án cơ sở) còn chậm, điều này gây khó khăn cho công tác quản lý rừng, đặc biệt là công tác theo dõi diễn biến rừng.
Địa bàn quản lý rộng, lực lượng mỏng, năng lực và trình độ chuyên môn còn hạn chế (Kiểm lâm địa bàn) dẫn đến công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn còn chưa được thường xuyên và chưa kiểm soát hết diện tích rừng và đất lâm nghiệp được giao quản lý; Nhiều đơn vị chủ rừng (gồm cả chủ rừng nhóm II và nhóm I) chưa thực hiện nghiêm túc việc thống kê, báo cáo tình hình biến động rừng theo quy định.
Trên cơ sở nội dung và kết quả làm việc, Chi cục Kiểm lâm vùng IV đề nghị Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum và Gia Lai triển khai một số nội dung sau:
Tiếp tục tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT, UBND các cấp thực hiện nghiêm trách nhiệm quản lý Nhà nước về lâm nghiệp theo quy định tại Điều 102 Luật Lâm nghiệp; Nghị quyết số 29/NQ-CP ngày 08/3/2024 của của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 61-KL/TW ngày 17/8/2023 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng và các Nghị quyết, chương trình, kế hoạch của địa phương đã ban hành.
Tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các Sở ngành, chính quyền cấp huyện tham mưu cho UBND tỉnh tiếp tục rà soát, điều chỉnh cơ cấu 3 loại rừng đảm bảo tính ổn định, đồng bộ thống nhất với Quy hoạch tỉnh gắn với Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia (Quyết định số số 895/QĐ-TTg ngày 24/8/2024); Tổ chức, triển khai thực hiện công tác Điều tra, kiểm kê rừng (xây dựng, phê duyệt dự án cơ sở) đảm bảo hiệu quả, đúng quy định, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý rừng tại các địa phương.
Chỉ đạo, hướng dẫn các Hạt Kiểm lâm huyện, chủ rừng tiếp tục rà soát, xác định rõ vị trí, diện tích, thời điểm, nguyên nhân biến động rừng, lập hồ sơ xử lý theo quy định; Quản lý, sử dụng và lữu trữ đầy đủ hồ sơ, thành quả diễn biến rừng (hồ sơ gốc, dữ liệu và hệ thống bản đồ dạng số, giấy) theo đúng quy định của pháp luật. Chuẩn bị đầy đủ các nguồn lực (nhân lực, kinh phí, phương tiện và trang thiết bị kỹ thuật), tổ chức và triển khai thực hiện công tác theo dõi diễn biến rừng năm 2024 theo chỉ đạo của Cục Kiểm lâm tại Văn bản số 396/KL-CĐS ngày 28/3/2024, đảm bảo việc thống kê, cập nhật các nguyên nhân biến động rừng trên phần mềm FRMS 4.0 phản ánh khách quan, trung thực và chính xác thực trạng tài nguyên rừng, đáp ứng tốt nhất cho công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành và hoạch định các chính sách phát triển ngành.
Tăng cường ứng dụng công nghệ GIS, ảnh viễn thám và thiết bị bay trong quản lý, giám sát tài nguyên rừng, đặc biệt là phát hiện sớm các điểm biến động rừng trái với quy định của pháp luật, kiểm tra, ngăn chặn và xử lý kịp thời, không để phát sinh hình thành các “điểm nóng”.
Nguồn: Thế Phương - Chi cục Kiểm lâm vùng IV