Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EU) đang chuẩn
bị phê duyệt Hiệp định đối tác tự nguyện (VPA) về Thực thi luật lâm nghiệp,
quản trị rừng và thương mại lâm sản (FLEGT). Hiệp định này sẽ giúp tăng cường
quản trị rừng, giải quyết vấn đề khai thác gỗ bất hợp pháp và thúc đẩy thương
mại gỗ và sản phẩm gỗ được xác minh hợp pháp xuất khẩu từ Việt Nam sang thị
trường EU và các thị trường khác.
Từ ngày 07 đến ngày 09 tháng 01 năm 2019, Bà
Heidi Hautala, Phó Chủ tịch Nghị viện Châu Âu, có chuyến thăm, làm việc, tìm hiểu
tình hình thực tế tại Việt Nam, thảo luận về việc chuẩn bị thực hiện Hiệp định
VPA. Trong thời gian ở Việt Nam, Bà tiếp kiến, làm việc với lãnh đạo cấp cao
của Quốc hội, Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, một số Bộ liên
quan; thăm tỉnh Gia Lai và Thành phố Hồ Chí Minh nhằm chuẩn bị trình Nghị viện
Châu Âu phê chuẩn Hiệp định VPA với Việt Nam.
Bà Heidi Hautala nhấn mạnh "Hiệp định VPA
với Việt Nam là Hiệp định thứ 2 tại Châu Á mà EU đã ký kết, sau Indonesia. Đây
là một bước đi quan trọng của EU trong việc xây dựng một chiến lược rộng hơn
nhằm nâng cao đa dạng sinh học và phát triển bền vững tại Châu Á và nhằm chống
khai thác và thương mại gỗ bất hợp pháp. Việt Nam đã cam kết ban hành văn bản
quy phạm pháp luật nhằm đảm bảo chỉ có gỗ được sản xuất hợp pháp nhập khẩu vào
Việt Nam. Trên cơ sở hệ thống trách nhiệm giải trình cho nhà nhập khẩu, hệ
thống này có thể được xem là một thành tựu lớn của Hiệp định VPA. Việt Nam cần
thực hiện tất cả các nỗ lực để đảm bảo rằng trách nhiệm giải trình không chỉ
dừng lại ở việc thực hiện trách nhiệm trên giấy tờ. Do vậy, Nghị viện Châu
Âu đặc biệt quan tâm đến các công việc chuẩn bị liên quan đến việc thực hiện
Hiệp định với Việt Nam. Việt Nam cũng đã cam kết trong lĩnh vực này trong khuôn
khổ của Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EV-FTA). Vì vậy, việc triển
khai Hiệp định VPA sẽ tạo thuận lợi cho các thảo luận về EV-FTA".
Trong buổi làm việc tại Bộ Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định "Chuyến thăm của
bà Phó Chủ tịch Nghị viện Châu Âu trong thời điểm này vừa là cơ hội tốt để hai
bên tăng cường niềm tin và hiểu biết lẫn nhau, đồng thời cũng là dịp tốt để
Việt Nam khẳng định nỗ lực hành động và quyết tâm cao của Chính phủ và cộng
đồng doanh nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu Việt Nam trong việc thực hiện các cam
kết tại Hiệp định VPA, hướng tới phát triển ngành chế biến, thương mại gỗ sử
dụng nguồn nguyên liệu hợp pháp và bền vững".
Sau 6 năm đàm phán, Hiệp định đã được hai bên
ký vào ngày 19/10/2018 tại Brussels. Trước khi Hiệp định VPA có hiệu lực, mỗi
bên cần hoàn thiện các thủ tục phê duyệt Hiệp định theo quy định pháp luật của
mỗi bên. Về phía Việt Nam, Hiệp định VPA là điều ước quốc tế được ký nhân danh
Chính phủ. Về phía EU, Hiệp định VPA cần phải được sự đồng thuận của Nghị viện
Châu Âu trước khi đệ trình lên Hội đồng Châu Âu để phê duyệt.
Việt Nam đã phê duyệt Kế hoạch thực hiện Hiệp
định VPA, bao gồm việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật cũng như tăng cường
vai trò giám sát của các tổ chức phi chính phủ, các hiệp hội ngành nghề và các
bên liên quan trong quá trình thực hiện Hiệp định.
Khi Hiệp định VPA được thực hiện đầy đủ, tất
cả gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu từ Việt Nam sang EU sẽ phải có giấy phép FLEGT
do phía Việt Nam cấp. Trước đó, có một giai đoạn chuẩn bị và đánh giá xác minh
rằng tất cả các cam kết trong Hiệp định VPA đã đáp ứng các tiêu chí quy định
tại một Phụ lục riêng của Hiệp định.
Như vậy, Hiệp định VPA là cam kết pháp lý đảm
bảo thực thi các biện pháp quản trị và pháp lý giải quyết tình trạng khai thác
gỗ bất hợp pháp; đồng thời sẽ mang lại uy tín, thương hiệu và lợi ích kinh tế,
xã hội và môi trường./.
Nguồn: Tổng cục Lâm nghiệp
Web: http://tongcuclamnghiep.gov.vn